LƯƠNG GROSS VÀ LƯƠNG NET LÀ GÌ? PHÂN BIỆT VÀ CÁCH TÍNH
Đi phỏng vấn nghe HR nhắc đến lương Gross và lương Net nghĩa là gì? Đây là hai khái niệm khác nhau mà các bạn sinh viên mới đi làm thường hay nhầm lẫn. Việc nắm được ý nghĩa của từng thuật ngữ sẽ giúp sinh viên nắm được chính xác thông điệp mà nhà tuyển dụng truyền tải trong quá trình “deal” lương, từ đó có thể đàm phán hoặc nắm thông tin về mức lương bản thân nhận được.
I. Lương Gross là gì?
Trong tiếng Anh, "Gross" có nghĩa là tổng, toàn bộ. Lương Gross là tổng thu nhập của người lao động trước khi trừ các phần khấu trừ bắt buộc, bao gồm các khoản như sau:
- Lương cơ bản: Là khoản tiền mà người lao động nhận được theo định kỳ, dựa trên vị trí, chức danh, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc,...
- Các khoản trợ cấp, phụ cấp: Là khoản tiền mà người lao động được hưởng thêm ngoài lương cơ bản, nhằm bù đắp các chi phí phát sinh trong quá trình làm việc, chẳng hạn như trợ cấp tiền ăn, tiền đi lại, tiền tăng ca,...
- Hoa hồng: Là khoản tiền mà người lao động được hưởng theo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
- Các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc: Bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
- Thuế thu nhập cá nhân (nếu có): Là khoản tiền mà người lao động phải nộp cho Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Căn cứ theo quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH tỷ lệ trích tiền lương đóng bảo hiểm của người lao động Việt Nam năm 2022 lần lượt là BHXH (8%), BHTN (1%), BHYT (1.5%).
Thêm vào đó, Lương Gross được sử dụng trong các hợp đồng lao động để làm cơ sở tính toán lương Net.
II. Lương Net là gì?
Lương Net (hay còn gọi là lương ròng) là số tiền mà người lao động thực nhận cuối cùng vì đã trừ đi các khoản thuế và các khoản khấu trừ khác từ lương Gross (lương gộp), các khoản ấy cụ thể như sau:
-
Thuế thu nhập cá nhân
-
Đóng bảo hiểm xã hội
-
Bảo hiểm y tế
-
Bảo hiểm thất nghiệp
-
Các khoản khấu trừ khác như quỹ hưu trí, quỹ tiết kiệm
-
Tổ chức công đoàn
Lương Net có thể khác nhau đối với mỗi người lao động tùy thuộc vào mức lương, các khoản khấu trừ và quy định thuế của quốc gia hoặc khu vực nơi người đó làm việc.
III. Cách tính lương Gross và Net
Lương Gross = Lương Net + Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc + Thuế TNCN (nếu có) + phí công đoàn (nếu có)
Lương Net = Lương Gross – (Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc + Thuế TNCN (nếu có) + Đoàn phí (nếu có))
- Với tiền đóng bảo hiểm bắt buộc được quy định, bao gồm:
-
Bảo hiểm xã hội: 8% (Theo khoản 1 Điều 5 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017)
-
Bảo hiểm thất nghiệp: 1% (Khoản 1 Điều 57 Luật Việc làm 2013)
-
Bảo hiểm y tế: 1,5% (Khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP)
- Phí công đoàn: 1% tiền lương (Điều 23 Quy định ban hành kèm theo Quyết định 1908/QĐ-TLĐ năm 2014)
- Thuế thu nhập cá nhân: Thuế TNCN = (Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Khoản giảm trừ) x Thuế suất
Người lao động có thu nhập từ 11 triệu đồng mỗi tháng trở lên có thể thuộc trường hợp phải nộp thuế Thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, điều này cũng còn phụ thuộc vào những khoản đã được giảm trừ, miễn thuế Thu nhập cá nhân, theo Điều 1 Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14.
Để tính thuế TNCN phải nộp, có thể tham khảo Biểu thuế suất lũy tiến từng phần, hoặc áp dụng phương pháp rút gọn theo Phụ lục: 01/PL-TNCN Ban hành kèm theo Thông tư 111/2013/TT-BTC.
IV. Phân biệt lương Gross và Net
| Phân biệt | Lương Gross | Lương Net |
| Khái niệm | Tổng thu nhập của người lao động, bao gồm cả các khoản đóng bảo hiểm và thuế | Số tiền lương thực nhận của người lao động sau khi đã trừ đi các khoản đóng bảo hiểm và thuế |
| Cách tính | Lương gross = Lương net + Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc + Thuế TNCN (nếu có) + phí công đoàn (nếu có) | Lương Net = Lương Gross - (BHXH + BHYT + BHTN) - Thuế TNCN - Phí công đoàn |
| Ưu điểm |
Thấy được tổng thu nhập của người lao động Dễ đàm phán lương với nhà tuyển dụng |
Số tiền thực nhận rõ ràng Không phải lo lắng về các khoản đóng bảo hiểm và thuế |
| Nhược điểm |
Người lao động cần nắm rõ công thức tính lương, cũng như cập nhật các khoản lệ phí Bảo hiểm nhằm tránh những nhầm lẫn không đáng có Doanh nghiệp có thể gặp phải khó khăn trong quản lý quy mô cũng như hoạch định chiến lược xây dựng, phát triển, thực hiện báo cáo tài chính và các chính sách liên quan đến người lao động |
Doanh nghiệp cần đảm nhận trách nhiệm trong việc đóng các khoản Bảo hiểm cho người lao động. Trong trường hợp này, mức đóng và mức hướng cũng sẽ thấp đi. |
KẾT LẠI
Lương gross và lương net là hai khái niệm quan trọng mà bất cứ sinh viên nào cũng cần nắm rõ khi đi làm. Lương gross là tổng thu nhập của người lao động, bao gồm cả các khoản đóng bảo hiểm và thuế. Lương net là số tiền thực nhận của người lao động, sau khi đã trừ đi các khoản đóng bảo hiểm và thuế.
Việc nhận lương gross hay lương net sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và mong muốn của người lao động. Để đảm bảo quyền lợi của mình, sinh viên nên tìm hiểu kỹ về các khoản đóng bảo hiểm và thuế trước khi ký hợp đồng lao động. Đồng thời cũng nên yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp bảng lương chi tiết để kiểm tra tính chính xác của các khoản lương và phụ cấp.
Nguồn tham khảo: pace
—————
Trung tâm Hướng nghiệp - Tư vấn việc làm Trường Đại học Mở TP.HCM
Website: vieclam.ou.edu.vn
Email: huongnghiepvieclam@ou.edu.vn
SĐT: (028) 3930 0952
Tin khác
[Trở về]
- HƯỚNG DẪN TẠO GMAIL TRÊN MÁY TÍNH, ĐIỆN THOẠI DỄ DÀNG (06/06)
- TO-DO LIST LÀ GÌ? DÙNG TO-DO LIST NHƯ THẾ NÀO CHO HIỆU QUẢ? (04/06)
- 6 KHOÁ HỌC MIỄN PHÍ TỪ HARVARD GIÚP BẠN NÂNG CẤP BẢN THÂN (04/06)
- 3 BƯỚC ĐƠN GIẢN GIÚP BẠN THUỘC LÒNG BẢNG PHIÊN M IPA (28/05)
- THỜI GIAN OT CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG ĐƯỢC QUY ĐỊNH THẾ NÀO? (28/05)
Tìm việc làm
Kết nối với trường ĐH Mở TPHCM
Thăm dò ý kiến
Bạn mong muốn làm việc ở đâu?
- Khu vực công.
- Khu vực tư nhân.
- Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.
- Tự tạo doanh nghiệp.