Nghiên cứu khoa học (NCKH) có thể khiến nhiều sinh viên cảm thấy e dè vì nghe có vẻ phức tạp và xa vời. Nhưng sự thật là, bất kỳ sinh viên nào có đam mê khám phá và đủ sự kiên nhẫn đều có thể bắt đầu hành trình này. Bạn có bao giờ tự hỏi: “Liệu mình có thể làm NCKH không?” hay “Khi nào là thời điểm thích hợp để bắt đầu?”. Hãy cùng nhau đọc bài viết này để khám phá xem đối tượng và thời điểm lý tưởng để bắt đầu hành trình NCKH đầy thú vị này nhé! 

Ai có thể tham gia nghiên cứu khoa học?

Nghiên cứu khoa học không phải là lĩnh vực dành riêng cho những ai học giỏi hay chỉ dành cho các sinh viên chuyên ngành khoa học tự nhiên. Mọi sinh viên, dù đang theo học các ngành kinh tế, kỹ thuật, xã hội hay ngôn ngữ, đều có thể bắt đầu hành trình này. Tuy nhiên, nhiều sinh viên khi nghe đến việc NCKH thường cảm thấy lo lắng rằng mình sẽ không đủ khả năng hoặc sợ rằng công việc nghiên cứu quá khó. Đó là một nỗi sợ khá phổ biến và dễ hiểu.

Thời điểm lý tưởng để bắt đầu NCKH

Nhiều sinh viên nghĩ rằng nghiên cứu khoa học chỉ dành cho sinh viên năm cuối hoặc bậc sau đại học, nhưng thực tế, bạn có thể bắt đầu sớm hơn. Sau đây là một số thời điểm lý tưởng để bắt đầu:

• Năm thứ hai đại học là thời điểm thích hợp vì lúc này bạn đã có kiến thức nền tảng về chuyên ngành và đã quen thuộc với môi trường học tập đại học.

• Sau khi tham gia các môn học liên quan: Một số môn học sẽ cung cấp những lý thuyết nền tảng giúp bạn hiểu chi tiết và có thể kích thích sự quan tâm của bạn đến các vấn đề nghiên cứu cụ thể. Chẳng hạn như môn “Phương pháp nghiên cứu khoa học, “Thống kê ứng dụng”, “Thống kê xã hội”,... sau khi hoàn thành tốt môn học này có thể là tín hiệu cho thấy bạn đã sẵn sàng bước vào con đường nghiên cứu khoa học.​

Lời khuyên cho những người mới bắt đầu tham gia nghiên cứu khoa học

• Một trong những yếu tố quyết định thành công trong nghiên cứu là sự hỗ trợ từ giảng viên hướng dẫn. Một mẹo nhỏ là bạn nên tham khảo kết quả các cuộc thi NCKH từ những năm trước để xem giảng viên nào thường xuyên hướng dẫn các nhóm đạt giải cao. Điều này giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về những giảng viên có kinh nghiệm và “mát tay” trong việc hướng dẫn sinh viên.
  Sau khi xác định được giảng viên mà bạn muốn làm việc cùng, hãy cân nhắc thời điểm phù hợp gửi email để mời giảng viên dẫn dắt cho bài NCKH sắp tới. Thời điểm lý tưởng để gửi email là từ tháng 12 đến tháng 2, vì đến lúc đó các slot hướng dẫn cũng chưa bị lấp đầy. Nếu để quá muộn, bạn có thể bị bỏ lỡ cơ hội hợp tác với những giảng viên mà bạn mong muốn.

• Việc nghiên cứu khoa học sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn có một nhóm đồng đội cùng chí hướng. Để tìm được những người bạn đồng hành tốt, bạn nên bắt đầu xác định từ năm nhất đại học. Đây là thời gian bạn có thể quan sát, làm quen với nhiều bạn bè trong lớp và xác định những người có cùng đam mê, tinh thần hợp tác và trách nhiệm trong học tập. Việc tìm được nhóm làm việc phù hợp từ sớm sẽ giúp bạn có lợi thế lớn khi tham gia các dự án nghiên cứu trong tương lai.

• Để dự án NCKH đạt hiệu quả, bạn cần lập kế hoạch cụ thể và quản lý thời gian chặt chẽ, tránh để nghiên cứu ảnh hưởng đến kết quả học tập và công việc khác của mình.

• Nên tránh chọn những đề tài quá mới hoặc quá phức tạp, vì sẽ thiếu dữ liệu để chứng minh và khó tìm tài liệu tham khảo. Thay vào đó, bạn nên chọn những đề tài đã có cơ sở tài liệu rõ ràng để dễ dàng phát triển ý tưởng và đạt được kết quả thực tế hơn.

Kết lại

Bất cứ sinh viên nào có đam mê và tư duy sáng tạo đều có thể bắt đầu hành trình nghiên cứu khoa học. Điều quan trọng là lựa chọn thời điểm phù hợp và chuẩn bị đầy đủ kỹ năng cũng như tinh thần. Hãy bắt đầu ngay khi bạn cảm thấy sẵn sàng, dù đó là năm hai, năm ba hay bất kỳ thời điểm nào khác trong quá trình học tập.

Nguồn: Tổng hợp.